Chương Một

HỮU THỂ CON NGƯỜI 

 

 

Hữu Thể là "sự có" của con người. 

Nói cách khác, là "cái con người có". 

 

Trong khi, 

Hiện thể là "sự là" của con người. 

Nói cách khác, là "cái con người là". 

 

Và, 

Năng thể là "sự làm" của con người. 

Nói cách khác, là "cái con người làm". 

Có con người hay con người Có. 

Là con người hay con người Là; 

Làm con người hay con người Làm. 

Đó là ba thành phần của con người, nếu xét theo h́nh thức cấu tạo nên thực thể của con người. 

Đó cũng là ba vị thế nơi con người, nếu xét theo chức phận sinh hoạt nơi thực thể của con người.

 

Thế nhưng, 

Trong ba thành phần làm nên thực thể và ba chức phận thể hiện thực thể của con người đó, thiết yếu nhất và căn bản nhất, (tuy không cao trọng nhất), vẫn là "cái con người có", hay là "sự có", tức "hữu thể" của con người.

 

Thật vậy, 

Không có con người, tức không có hữu thể của con người, (như con người thể lư không có thân ḿnh là thành phần gồm cả đầu và tay chân), th́ cũng không thể nào có hiện thể và năng thể là những thành phần và chức phận xuất thân từ hữu thể, như đầu và tay chân từ thân ḿnh và thuộc về toàn thân ḿnh của con người.

 

Có con người đă rồi mới có thể là con người và nhờ đó, nhờ cả hữu thể (sự có) và hiện thể (sự là), mới có thể làm con người được.

 

Vậy, 

"Có con người" là thế nào? 

Hay "Cái con người có" là ǵ? 

Hoặc "sự có" của con người là những ǵ? 

Hay "hữu thể" của con người được h́nh thành ra sao?

 

"Có con người, 

Không phải hay sao, là có nhân tính, nghiă là, có bản tính của con người. 

Nhân tính chính là thực tại sự có của con người. 

Nhân tính là cái con người có. 

Nhân tính là yếu tố làm nên hữu thể của con người.

 

Thật vậy,

Không thể nào là con người mà lại không có nhân tính, nghiă là không có hữu thể. Lại càng không thể nào làm con người nếu thiếu mất nhân tính.

 

Bởi v́, 

Nhân tính chính là bản tính làm nên con người, làm cho con người là con người, chứ không phải là linh vật thuần túy như các thiên thần, hay là động vật như chim trời, cá biển, côn trùng, muông thú, hoặc là thực vật như rau cỏ, cây cối, hay là khoáng vật như kim, mộc, thủy, hỏa, thổ v.v., để rồi, nhờ đó, nhờ là con người, họ mới có thể làm con người được.

 

Thế rồi, 

V́ là con người để làm con người như thế, con người không thể nào chỉ có thân xác mà không có linh hồn. Một là có con

người hai là không có con người, chứ không thể nào con người chỉ có xác hay chỉ có hồn mà có thể hiện hữu như là một hữu thể con người thực sự.

 

Vẫn biết, 

Nhân tính là bản tính làm nên con người, làm cho con người có.

 

Vẫn biết, 

Nếu thiếu một trong hai yếu tố cấu thành bản tính của con người đó, con người sẽ không phải là con người và sẽ không c̣n làm con người nữa.

 

Tuy nhiên, 

Yếu tố làm cho con người sống, làm cho con người là vẫn là linh hồn của con người.

 

Dù thân xác có trước linh hồn đi nữa, như điều kiện để linh hồn nhập vào, nếu không có linh hồn, thân xác đó chỉ là thân xác của một con vật hay không hơn ǵ thân xác của một con vật, không biết nói năng, nhất là biết khám phá và kiến tạo nên văn minh loài người của ḿnh như hiện nay.

 

Và, 

Dù thân xác có vĩ đại và mỹ miều mấy đi nữa, nếu không c̣n linh hồn, nó chỉ là một cái xác chết mất sự sống, dần dần sẽ

tan rữa ra thành khoáng chất, chẳng khác ǵ bùn đất.

 

Linh hồn chính là mô thể làm cho thân xác là chất thể trở nên thân xác của con người. Phần thân xác, nhờ được hợp nhất với linh hồn trong cùng một nhân tính làm nên con người như thế, đă được trở thành thân xác của con người, một thân xác biết phát biểu tâm tưởng bên trong con người của ḿnh, một thân xác biết chế tạo nên những phương tiện sinh sống thích

hợp với giá trị của ḿnh và môi trường chung quanh theo thời gian tính v.v.

 

Không ai đă được nh́n thấy tận mắt hay sờ được tận tay linh hồn vốn linh thiêng vô h́nh của ḿnh. Nhưng cũng không ai có thể chối bỏ hay chối căi được sự hiện diện rất chân thật và sống động của nó nơi bản thân ḿnh nói riêng, và nơi lịch sử loài người nói chung, khi so sánh ḿnh với mọi loài vật chất hữu h́nh cũng ở trong thế gian này như ḿnh.

 

Chẳng những con người không thể chối bỏ hay chối căi được sự hiện diện rất chân thật và sống động của linh hồn nơi bản thân ḿnh, v́ những chứng cớ khách quan do nó tạo nên cho xă hội loài người bên cạnh loài vật là loài muôn đời lạc hậu, ăn lông ở lỗ, sống theo luật rừng, mà c̣n v́ những chứng cớ chủ quan mà họ nghiệm thấy nơi chính nội tâm của họ.

 

Chứng cớ chủ quan này là, họ cảm thấy rơ ràng trong họ có hai khuynh hướng hầu như luôn luôn chống đối nhau:

 

- Một khuynh hướng thượng, một khuynh hướng hạ;

 

- Một hướng về trường sinh, một hướng về hiện sinh;

 

- Một hướng theo tinh thần, một hướng theo vật chất.

 

Khuynh hướng thượng, hướng về trường sinh, và hướng theo tinh thần không phải là bản chất và biểu hiệu của linh hồn thiêng liêng, vô h́nh và vô hạn nơi con người hay sao!?

 

Và,

 

Khuynh hướng hạ, hướng về hiện sinh, và hướng theo vật chất không phải là bản chất và biểu hiệu của xác thể thực nghiệm, hữu h́nh và hữu hạn nơi con người hay sao!?

 

Mặc dù,

 

Theo tâm linh, con người luôn luôn cảm thấy có những giằng co, tranh chấp và xâu xé nhau trong ḿnh, gây ra bởi những

bất đồng giữa hai khuynh hướng của linh hồn và của thân xác là hai yếu tố làm nên nhân tính con người của họ, đến nỗi, dù họ có thẩm quyền trên những ǵ ḿnh có (là linh hồn và thân xác) đó, chính họ cũng khó ḷng mà giải quyết cho êm đẹp, để có thể bằng an vui sống như ḷng họ hằng mơ ước và đời họ luôn kiếm t́m, trái lại, họ càng t́m kiếm, th́, h́nh như, nó càng vượt khỏi tầm tay với và tầm mắt trông của họ ...

 

Thế nhưng,

 

Theo tự nhiên, được bẩm sinh nên một với nhau để làm nên hữu thể của con người, linh hồn và thân xác sống với nhau chẳng khác ǵ như một cặp vợ chồng, yêu thương gắn bó với nhau chặt chẽ đến nỗi, chỉ có sự chết mới chia rẽ nổi sự hiệp nhất vừa bẩm sinh vừa có tính cách bảo tồn này của chúng.

 

Người chồng trong cuộc t́nh xẩy ra nơi hữu thể của con người này không phải là linh hồn của con người, và người vợ của người chồng linh hồn này không phải là thân xác hay sao!? Và, tất cả những ǵ được cưu mang trong thân xác và được sinh ra bởi thân xác không phải là con cái được sinh ra do việc giao hợp giữa thân xác và linh hồn hay sao!?

 

Việc giao hợp nơi hữu thể của con người mà linh hồn là chồng và thân xác là vợ này có thể xẩy ra trong bốn trường hợp sau đây:

 

Trường hợp thứ nhất: thân xác đ̣i hỏi và linh hồn chiều theo;

 

Trường hợp thứ hai: linh hồn muốn và thân xác chấp nhận;

 

Trường hợp thứ ba: thân xác cần và linh hồn đáp ứng;

 

Trường hợp thứ bốn: linh hồn muốn và thân xác chịu vậy.

 

Trong cả bốn trường hợp,

 

Nếu linh hồn chủ động trong việc ái ân, th́ con cái sinh ra bởi thân xác sẽ giống linh hồn, cũng mang những h́nh thức và tính cách hướng thượng, trường sinh và tinh thần.

 

Chẳng hạn, trong trường hợp linh hồn muốn và thân xác chấp nhận, con cái của chúng sẽ là khôn ngoan, là tài đức, v.v. C̣n trường hợp linh hồn muốn mà thân xác chịu vậy, con cái của chúng sẽ là nhẫn nại, là nghị lực v.v.

 

Ngược lại,

 

Nếu thân xác chủ động trong việc yêu thương này, th́ con cái được sinh ra bởi chính thân xác sẽ y hệt như nó, cũng phản ảnh nguyên vẹn h́nh hài như nó, và nguyên tính hướng hạ, hiện sinh và vật chất của nó.  

 

Chẳng hạn, trong trường hợp thân xác cần và linh hồn đáp ứng, con cái của chúng sẽ là khỏe mạnh, là đắc lực v.v.. C̣n trường hợp thân xác đ̣i hỏi mà linh hồn chiều theo, con cái của chúng sẽ là yếu nhược, là lệ thuộc v.v.

 

Trong đàn con cái của mối t́nh hữu thể nơi con người đó, b́nh an và hạnh phúc đều không phải là máu mủ ruột thịt được sinh ra bởi bố linh hồn và mẹ thể xác của con người. Đúng hơn, chúng là hoa trái của chính t́nh yêu.

 

Về phương diện chủ quan,

 

B̀NH AN VÀ HẠNH PHÚC LÀ TRẠNG THÁI VIÊN MĂN CỦA T̀NH YÊU NƠI CHỦ THỂ YÊU CẢM NGHIỆM ĐƯỢC HAY ĐƯỢC THAM HƯỞNG.

 

V́ thế,

 

Muốn cảm nghiệm được và được tham hưởng b́nh an và hạnh phúc, con người cần phải kết hợp với t́nh yêu, phải sống trong t́nh yêu, đến nỗi t́nh yêu có thể sống trong con người, lấy hữu thể cá nhân của họ làm cứ điểm để hoạt động, và dùng nhân tính (gồm cả hồn lẫn xác của họ) làm phương tiện để thông ban sự thiện hảo là bản chất của nó ra, theo khuynh hướng sinh động của nó.

 

Thật ra,

 

Đối với con người, t́nh yêu không ở đâu xa xôi không thể đến được, cũng không phải là chi xa lạ không hề quen biết, trái

lại, nó ở chính ngay trong mỗi con người, và mỗi con người, chẳng những nhận biết nó, mà c̣n lệ thuộc vào nó, bị nó chi phối và sai khiến nữa là đàng khác.

 

Thế nhưng,

 

Tại sao được t́nh yêu sống động trong con người ḿnh như thế, đến nỗi có thể tự tử v́ yêu ḿnh và có thể chết v́ yêu người, con người vẫn không cảm nghiệm được và được tham hưởng thế nào là b́nh an và hạnh phúc, như ḷng họ hằng mơ tưởng và đời họ luôn t́m kiếm?

 

Nếu không phải,

 

Tại v́, tối thiểu, con người đó chưa thực sự yêu hay chưa yêu thực sự; hoặc, tối đa, con người đó chưa viên măn yêu thương hay chưa yêu thương viên măn, thế thôi!

 

Tự  ḿnh, là con đẻ của chân, thiện, mỹ, t́nh yêu cũng phải phản ảnh, phải có một bản chất bẩm sinh toàn chân, toàn thiện, toàn mỹ, và sống động một cách tự nhiên theo bản chất đó của ḿnh, để rồi, nhờ đó, t́nh yêu sẽ chỉ có thể sinh ra những ǵ

là chân, như công chính, là thiện, như tốt lành, là mỹ, như khôn ngoan, mà thôi.

 

Sở dĩ t́nh yêu nơi mỗi người chưa trổ sinh, hay không trổ sinh những ǵ là chân, thiện, mỹ theo như bản chất bẩm sinh của nó, là v́, mỗi người chưa là môi sinh thuận lợi cho nó phát triển, trái lại, c̣n là một môi trường bất lợi cho nó nữa, thành ra, nơi họ, toàn sinh ra những bất chính, bất toàn và bất an.

 

Thật vậy,

 

Đối với hữu thể của con người, t́nh yêu, từ ban đầu, chính là một hạt giống, cần phải được mọc lên thành cây sự sống trong hữu thể của con người được dựng nên với linh hồn bất tử, và làm cho hữu thể của con người phát triển cho đến khi viên măn trong thực tại của hữu thể con người là chân, đối tượng của trí khôn, thiện, đối tượng của ḷng muốn, và mỹ, đối tượng của tinh thần.

 

Bởi thế,

 

Trên thực tế, con người dù  yêu bất cứ một sự vật hay sự việc ǵ đi nữa, như hồn yêu xác (nội tại), hay như chồng  yêu vợ (ngoại tại), nếu hữu thể của con người không được thăng hóa đến kiện toàn bởi t́nh yêu này, th́ kể như t́nh yêu trong họ sẽ chẳng khác ǵ như một hạt giống đă bị gieo vào vệ đường  vị ngă, vào đá sỏi  chia rẽ, hay vào bụi gai  tham lam, hơn là vào một mảnh đất tốt thiện chí khao khát chân, thiện, mỹ.

 

Phải,

 

Hạt giống t́nh yêu nơi hữu thể của con người ở ngay chính ḷng muốn của con người là một trong hai tài năng thuộc phần thượng, linh hồn của con người. Ḷng muốn của con người, bởi đó, đối với t́nh yêu, chẳng khác nào như lớp màng của t́nh yêu, bao bọc t́nh yêu, gắn bó với t́nh yêu như nhân trung, như sự sống của ḿnh.

 

Thế mà,

 

Theo tự nhiên, để một hạt giống nẩy mầm, mọc lên thành cây và sinh hoa kết qủa phong phú, hạt giống đó, trước hết, bên trong vỏ, tức lớp màng trực tiếp với nhân, và bên ngoài lớp màng là chính vỏ của hạt giống, cả hai phải bị nứt nẻ và mục nát trong ḷng đất, theo sức nẩy nở nội tại của chính nhân t́nh yêu, khi đến thời điểm thuận tiện của nhân nói riêng và của hạt giống nói chung.

 

Theo tâm lư cũng vậy.

 

Nhân t́nh yêu chỉ có thể nẩy nở khi lớp màng ư muốn  và lớp vỏ thân xác bên ngoài của con người bị mục nát đi mà thôi.

 

Nghiă là,

 

Nếu ư muốn của con người không bị nứt nẻ, bị hủy đi, bị tiêu đi, bằng những hy sinh, chịu khó, nhẫn nhịn bởi nỗ lực của thân xác th́ t́nh yêu trong họ không thể nào phát triển được.

 

Bởi đó,

 

Cả con người của họ được tập trung nơi ư muốn cũng vẫn trơ trơ, không thể nào thăng tiến, trái lại, c̣n có thể bị băng hoại v́ sự tiêu tan của t́nh yêu là nhân sự sống của họ sau hạn kỳ chờ đợi để nẩy mầm, đâm rễ và mọc lên cây hạnh phúc trong họ và cho họ.

 

T́nh trạng toàn hữu thể con người là lớp màng ư muốn, tiêu biểu cho linh hồn phải nứt nẻ ra, và lớp vỏ xác thể bị mục nát đi để cho nhân t́nh yêu nẩy nở, đó là t́nh trạng càng yêu càng khổ, và càng khổ, t́nh yêu càng nẩy nở!

 

Vậy,

 

Đối với hữu thể của con người,

 

Theo nghĩa chủ động,

 

"Hạnh phúc là viên măn yêu thương"

 

Ở tại

 

HỮU THỂ CỦA HỌ ĐẠT ĐƯỢC THỰC TẠI CHÂN, THIỆN, MỸ CỦA NÓ BẰNG T̀NH YÊU CỦA M̀NH.

 

Hoặc,

 

Theo nghĩa thụ động,

 

"Hạnh phúc là viên măn yêu thương"

 

Ở tại,

 

T̀NH YÊU LÀM CHO HỮU THỂ CỦA HỌ ĐƯỢC KIỆN TOÀN TRONG BẢN CHẤT CHÂN, THIỆN, MỸ CỦA NÓ.